Rusya’nın yüzölçümü bakımından en büyük bölgesi ve dünyadaki en büyük idari birimi olarak bilinen Yakutistan (Yakutya Cumhuriyeti veya Saha) sahip olduğu alanıyla Arjantin’i geride bırakırken, yüzölçümü açısından dünyanın en büyük sekizinci cumhuriyetinin nüfusu ise bir milyonu geçmiyor.
Rusya’da nüfusu en az olan bölgeler arasında yer alan Yakutya, Kuzey Yarımküre’de bulunması nedeniyle çok sert iklim koşullarına sahip.
Nüfusu 971 bin 996 kişi olan Yakutistan’ın büyük bölümünü ormanlarla kaplıdır.
Başkenti, yaklaşık 325 bin kişinin yaşadığı bilinen Yakutsk olan Yakutistan Özerk Cumhuriyeti’nde resmi dil olan Rusçanın yanında Türk dil grubuna ait Yakutça da konuşulurken, Yakutistan resmi adını ( Rusça Yakutia) 1991 yılında aldı.
Türkiye saatinden 6, 7 ve 8 saat ileride olan cumhuriyette, büyük yüzölçümü nedeniyle bazı şehirleri arasında bile saat farkı bulunurken, Yakutistan’da en çok Yakutlarla birlikte Rus ve Evenkilerin yaşadığı biliniyor.
Yakutistan’daki popüler şehirler arasında başkent Yakutsk ile birlikte Neryugri, Mirnıy, Lensk, Aldan ve Nyurba yer alıyor.
Yakutistan’ın yüzölçümü
Yakutistan yüzölçümü bakımından Rusya’nın en büyük özerk cumhuriyetidir. Yüzölçümü, 3 milyon 83 bin 523 kilometrekaredir.
Yakutistan iklimi
Kışları sıfırın altında seyreden hava sıcaklıklarına sahip olan Yakutistan’ın her şehrinde kışları son derecede soğuk olurken, en soğuk ay olan ocak ayı ile en sıcak ay olan temmuz ayı arasındaki sıcaklık farkı 70 ila 75 derece arasında yer alıyor. Yazları ortalama sıcaklık 15-17 derece civarındadır.
Yakutistan nüfusu
Yaşam koşulları soğuk hava nedeniyle zor olan Yakutistan’ın yüzde 56,5’i Yakutlardan oluşurken, yüzde 35,5’i ise Ruslardan oluşuyor. Yüzde 2.5’inin ise Evenkilerden oluştuğu bilinirken, geri kalan nüfusu ise yabancı ülkelerden gelenler veya Rusya’daki diğer milletler oluşuyor.
Yakutistan’da kadınların nüfusa payı yüzde 51,1 iken, erkeklerin nüfusa payı ise yüzde 48,9’dur.
Yakutistan ekonomisi
Yakutistan, Rusya’nın ekonomik açıdan gelişmiş özerk cumhuriyetlerinden biri olurken, bölgenin Gayri Safi Yurtiçi Hasılası istatistiklerine göre Rusya’nın en büyük 24’üncü bölgesi olarak kayıtlara geçmişti.
Yakutistan doğal kaynakları
Yakutistan’ın Aldan, Indigirka ve Yana şehirlerinde zengin altın ve elmas yatakları bulunurken, bölgede genel olarak doğalgaz, kömür, elmas ve altın yatakları bulunuyor. Yakutistan, aynı zamanda Rusya’da şifalı maden suları ile ünlü bir cumhuriyet olarak biliniyor.
Sanayi
Yakutistan’da en önemli sektörlerden biri olan madencilik sektöründe elmas, altın ve kalay üretimi gerçekleştirilirken, Rusya’nın elmasının yüzde 99’u Yakutistan’dan çıkarılıyor. Elmastan sonra en çok ihraç edilen ürün kömür olurken, ayrıca Yakutistan’da ormancılık ve ağaç işleme endüstrileri de öne çıkıyor.
Tarım
Ocak aylarında termoetrelerin eksi 50 dereceleri bulabildiği cumhuriyette, yerel nüfus geçimini, et ve süt ürünleri ile hayvancılıktan kazanırken, cumhuriyetin kuzey bölgelerinde avcılık, kürk ve balıkçılık ta gelişmiş durumdadır.
Taşımacılık
Lojistik faaliyetlerinin gelişmiş olduğu görülen Yakutistan’da 2 liman, 3 nakliye şirketi ve 6 nehir taşımacılığı organizasyonu bulunuyor. Bölgeye ihracat ve ithalat daha çok havayolu ile sağlanırken, Yakutistan’ın başkenti Yakutsk’ta uluslarası havalimanı yer alıyor.
Yakutistan’da ayrıca demiryolu ile de taşımacılık yapılabiliyor.
İhracat
Yakutistan 34 ülke ile ithalat ve ihracat yaparken, dış ticaret faaliyetlerinin çoğu Asya’ya gerçekleşiyor.
İhracatta ilk sırada elmas, altın, kömür, kereste gelirken, ayrıca demir içeren metaller, kürkler, at yetiştiriciliği ürünleri de ihraç ediliyor.
Yakutistan topraklarında yabancı yatırımcılar için avantajlı bir vergilendirme sistemi bulunurken, yabancı sermaye daha çok elmas üretimine, altın madenciliğine, kömür endüstrisine ve nşaat sektörüne yöneliyor.
En fazla yatırım yapan ülkeler arasında ise ABD, İngiltere, Fransa ve Almanya yer alıyor.
Yakutistan Tarihi
Resmi kaynaklarda Yakutların ne zaman ortaya çıktığı hakkında net bir bilgi olmasa da Ruslar, Yakutlarla ilgili ilk bilgiyi 1619 yılında kayıtlara geçirmişti. 1632 yılında, Lena Nehri’nin sağ kıyısında, şimdiki Yakutistan Özerk Cumhuriyeti’nin başkenti Yakutsk’ta hapishane inşa edildi. Bu tarih Rusya Federasyonu tarafından resmi olarak Yakutların tarihe girişi olarak kabul edildi. 1638 yılı sonrasında Yakutsk İlçesi kurulurken, daha sonra Yakutsk eyalete ve daha sonrasında bölgeye dönüştü.
18. Yüzyılda bölge sakinleri Hristiyanlaşmaya başlarken, Yakutistan 27 Eylül 1990’da Özerk Cumhuriyet oldu. Yakutistan’ın ilk Başkanı Mikhail Efimovich Nikolaev’dir.
Yakutistan Özerk Cumhuriyeti’nin siyasi yapısı
Yakutistan’da 18 yaşını doldurmuş herkes oy kullanabiliyor. Bölgede her 5 yılda bir özerk cumhuriyetin liderini seçmek için seçim yapılırken, 2 Nisan 1992 tarihinde anayasasını onaylayarak özerk cumhuriyet olan federal birimde bu tarihte Yakutistan Özerk Cumhuriyeti Cumhuriyet Bayramı kutlanıyor.
Dikkatinizi Çekebilir: Kazan | Tataristan | Rusya Federasyonu
Sayfadaki bilgilerin ve görsellerin kullanılması sadece Gazetemru’ya ait bu sayfanın linkini vermek sureti ile mümkündür. Link verilmeyen alıntılar, izinsiz kullanım olarak kabul edilecek ve hukuki süreç başlatılacaktır.
